Kadının genel sağlığını ciddi şekilde etkileyen, rahim, yumurtalık, tüpler ve dış genital organlarda görülen hastalıklar tehlikeli kadın hastalıklarıdır.
Rutin jinekolojik muayenelerde tespit edilebilen bu kadın hastalıkları; kadının cinsel hayatını, üreme kapasitesini kötü etkiler, bazı durumlarda hastalığın ilerlemesi sonucu hayati riskler görülebilir.
Kadınlarda görülebilecek en tehlikeli kadın hastalıkları şunlardır:
Kadın üreme sisteminde görülen hastalıkların tümüne kadın hastalığı denir. Bu hastalıkların bazıları kadının yaşam kalitesini çok düşüren rahatsızlıklar olarak belirti gösterirken bazıları rutin muayene sırasında fark edilebilir. Her iki durumda da kadın sağlığı için düzenli takip ve uygun tedavinin yapılması çok önemlidir.
En tehlikeli kadın hastalıkları: Yumurtalık kanseri, rahim ağzı kanseri, rahim kanseri, dış gebelik, dermoid kist, yoğun kanamalı yumurtalık kistleri olarak sıralanabilir.
Yumurtalık kanseri kadınlarda görülen diğer kanser türlerinden daha tehlikelidir. Ölüm oranı yüksek bir kanser türüdür. Kanserin erken teşhisi için etkili bir tarama testi mevcut olmadığından teşhis genellikle erkenden konamamaktadır. Hastaların %70'i için ilerlemiş yumurtalık kanseri tanısı konur.
Yumurtalık kanseri ortaya çıkmadan yaklaşık bir yıl önce kadınların büyük çoğunluğunda kasık ve karın ağrısı şikayeti, sık idrara çıkma, idrara yetişememe hissi, iştahsızlık, erken doyma ve şişlik hissetme durumları görülmektedir.
Servikal kanser ya da rahim ağzı kanseri basit bir smear testi ile erken tanısı konabilen kanser türlerindendir. Erken tanı sayesinde ölümcül etki azalır. Kadınların her yıl jinekolojik muayene olması bu kanser türü için erken teşhis de ciddi öneme sahiptir.
İlişki esnasında kanama olması rahim ağzı kanseri bulgularındandır.
Rahim kanseri rahmin iç zarı olan endometrium kaynaklı ise erken tanı ve tedavi daha kolaydır. Bununla birlikte bazı türlerinde ve rahim düz kasındaki rahim tümörleri (sarkom) seyri hızlıdır. Bireyin yaşam süresi kısaltır. Menopoz sonrası kanama ya da adetler arasındaki düzensiz kanamalar hastalığın önemli bir bulgusudur.
Dış gebelik her zaman hayati tehlike içermez ancak geç tanı sonrası yoğun kanama nedeniyle hayati tehlike oluşabilir.
Dermoid kist yumurtalıkta gelişir, doğuştan gelir. Akut batın ağrısı ve yumurtalık torsiyonu durumunda yumurtalık kaybına neden olabilir. Teşhis ve tedavisi aksatıldığında hayati tehlike yaratabilir.
Kanamalı yumurtalık kistleri, yumurtalık içinde görülür. Sürekli kanamaya neden olabilir ve akut batın semptomları yaratabilir.
Pelvik inflamatuar hastalık uterus, fallop tüpleri, overlerin ve pelvis içinin enfeksiyonudur. Bazı hastalarda hiçbir semptom yoktur. Geçmeyen kasık ağrısı varsa, ağrı şiddetleniyorsa, enfeksiyon bulguları görülüyorsa, sarı-yeşil-kahverengi kokulu vajinal akıntı varsa bu kasık apsesi belirtisi olabilir. Hemen tedavi olunmalı, enfeksiyonun vücuda yayılması engellenmelidir.
Endometriozis, çikolata kisti olarak da bilinir. Pelvik ağrı, adet döneminin çok ağrılı olması, cinsel ilişkide ağrı, sırt ağrısı, idrar yaparken ağrı-kanama, kısırlık çikolata kisti belirtilerindendir.
Pelvik organ prolapsusu olarak adlandırdığımız durum pelvik organ sarkmasıdır. Pelvik dokuların vajenden dışarı sarkması kanamaya neden olabilir.
Miyomlar genellikle tehlikeli değildir. Rahimdeki iyi huylu tümörlerdir fakat büyük miyomlar, düzenli takiplerde hızla büyüdüğü gözlenen miyomlar rahimde baskıya neden olur. Şiddetli ağrı, aşırı kanama ve anemi gibi sorunlara yol açarak tehlikeli olabilir.
Rahimde bulunan poliplerin çok büyük bir çoğunluğu iyi huyludur. Endometrial poliplerin %1-2'sinde kötü huyludur. Endometrial polipler, aşırı kanamaya neden olabilir. %1 olasılıkla endometrial kanser gelişme riski taşır.
Kadınlarda en sık görülen kadın hastalıkları ağrılı adet, adet görememe, vajinada akıntı, vajinal mantar, polikistik over, miyom, genital siğil, çikolata kisti olarak sıralanabilir. Tüm bu hastalıklar için erken teşhis, tedavi sürecinin kolay atlatılmasını sağlar. Düzenli jinekolojik muayene hastalıkların teşhisi için en kolay adımdır.
Kadınların büyük çoğunluğu ihmalkarlık ya da jinekolojik muayeneden korktukları için düzenli şekilde kadın hastalıkları ve doğum uzmanı doktorlarını gitmekten kaçınmaktadır. Oysa korkulacak bir şeyin olmadığı jinekolojik muayeneler ile erken teşhis ve tedavi mümkündür. Düzenli şekilde smear testinin yapılması bile pek çok hastalıkta erken teşhis için önemli bir adımdır. Tehlikeli kadın hastalıklarında erken teşhis, tedavi sürecini kolaylaştırır. Ölümcül hastalıklar da dahi ölüm riskini düşürür.
Tehlikeli kadın hastalıklarını önlemek için yapılabilecekler:
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı