Menopoz kadınların yaşam süresi içerisinde adet döngüsünün kalıcı olarak sona erdiği doğal bir dönemdir. Bu dönem bir takım belirtilere sahiptir.
Herkeste aynı olmamak kaydıyla en yaygın menopoz belirtileri şunlardır:
Kadının menstruasyonun (adet döngüsünün) sonlanmasına menopoz denir. Menopoz belirtilerinin yanı sıra menopoz teşhisi konması için 12 ay adet görülmemesi gerekir.
Doğal biyolojik döngünün bir parçası olan menopoz 40'lı 50'li yaşlarda gerçekleşir.
Menopoz öncesi dönem 3-8 yıl kadar sürebilir.
Sık karşılaşılan menopoz belirtileri adet düzensizliği, adet dönemin normalden farklı olarak zorlu ya da kolay geçmesi, gece terlemeleri, sıcak basması, vajinal kuruluk ve cinsel isteksizliktir.
40 yaşından önce görülen menopoz erken menopozdur.
Yumurtalıklarda hormon üretminin kalıcı şekilde sonlandığı, regl döngüsünün yaşanmadığı doğal biyolojik sürece menopoz adı verilir. Bu süreç dünya genelinde 45-55 yaşlarında görülür. Türkiye'de genel menopoz yaşı 47-49 aralığındadır.
Menopoz biyolojik bir süreçtir ve tek başına ciddi bir risk taşımaz fakat menopoza bağlı olarak gelişen bazı durumlar ve uygunsuz hayat şartları risk teşkil edebilir.
35 yaşından sonra her kadın ve erkekte kemik kaybı başlar. Menopoz dönemi ile birlikte östrojen düzeyi azalır. Buna bağlı kemik kaybı oranı daha çok yükselir. Menopoz sonrası osteoporoz yaşanırsa kalça, el bileği,omurga kemikleri güçsüzleştiği için kemik kırığı riski artar.
Östrojen hormonunun azalması, yaşın ilerlemesinin yanında hareketsiz yaşam, sağlıksız beslenme olduğu zaman yüksek kolesterol, yüksek tansiyon görülebilir. Bu durumda da menopoz döneminde kadınlarda kalp krizi ve inme riski artar.
Menopoza girmeden önce en yaygın belirtiler: adet döngüsünün değişmesi sıklığının azalması, sıcak bastırmaları, gece terlemeleri, cinsel isteksizlik, uyku düzensizliği, yorgunluk, ruh hali dalgalanmaları, kilo artışıdır. Bu belirtiler menopozdan 4 yıl önce görülmeye başlanır.
Menopoz başlangıcı adet düzensizliği, sıcak basması, gece terlemeleri, kaygı, vajinal kuruluk, ciltt e kızarıklık şeklinde kendini gösterir. Bu belirtiler nedeniyle doktora başvuran kadının regl döneminin 3 günü kan tahlili yapılır. Kandaki FSH ve LH hormonlarına bakılır. FSH düzeyi 40 pg/ml üstündeyse menopoz tanısı konur.
Menopoz başlangıcı hiç doğum yapmamış olmak, sigara kullanmak, genetik yatkınlık gibi nedenlerle farklılık gösterir. Özellikle sigara içen kadınlarda menopoz dönemine ortalama bir yıl daha erken girildiği görülmektedir.
Menopoz, yaşamın doğal döngüsü içinde olan bir dönemdir. Olgunlaşan yumurta döllenmediğinde serbest bırakılır. Bu regl döngüsünü sağlar. Yumurtalık folikülünün bu işlevini yitirmesiyle östrojen seviyesi de düşer. Yaşanan bu değişimler menopoza neden olur. Menopoza geçiş ise 5-8 yıllık bir hazırlık dönemiyle olur. Adet döngüsündeki değişiklikle menopoz başlar.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı